IZRADA I MONTAŽA NEKONSTRUKTIVNIH POZICIJA OD CRNIH ČELIČNIH PROFILA
Ova tehnička specifikacija se odnosi na izradu, montažu i zaštitu od korozije osnovnim premazom nekonstruktivnih elemenata od crnog čelika (ograde, rukohvati, metalna stepeništa, penjalice, podkonstrukcije i sl). Metalni elementi u vlažnim prostorijama (podkonstrukcija za policu za umivaonike, ojačanja u gips karton zidovima u kupatilima i sl.) se izrađuje od ocinkovanih čeličnih profila i nisu predmet ove tehničke specifikacije. Završno bojenje takođe nije predmet ove tehničke specifikacije.
1. Relevantni standardi
SRPS EN 10025:2003 Toplovaljani proizvodi od nelegiranih konstrukcionih čelika - Tehnički zahtevi za isporuku
SRPS EN 10025-1:2011 Toplovaljani proizvodi od konstrukcionih čelika - Opšti tehnički zahtevi za isporuku
SRPS EN 10025-2:2011 Toplovaljani proizvodi od konstrukcionih čelika - Deo 2: Tehnički zahtevi za isporuku nelegiranih konstrukcionih čelika
SRPS EN 10025-3:2011 Toplovaljani proizvodi od konstrukcionih čelika - Deo 3:Tehnički zahtevi za isporuku zavarljivih finozrnih konstrukcionih čelika u normalizovanom stanju i stanju posle valjanja uz normalizaciju
SRPS EN 10025-4:2013 Toplovaljani proizvodi od konstrukcionih čelika - Deo 4: Tehnički zahtevi za isporuku zavarljivih finozrnih konstrukcionih čelika dobijenih termomehaničkim valjanjem
SRPS EN 10219-1:2011 Hladnooblikovani zavareni šuplji profili za čelične konstrukcije od nelegiranih i finozrnih čelika - Deo 1: Tehnički zahtevi za isporuku
SRPS EN 10219-2:2011 Hladnooblikovani zavareni šuplji profili za čelične konstrukcije od nelegiranih i finozrnih čelika - Deo 2: Tolerancije, mere i karakteristike profila
SRPS EN 10220:2005 Šavne i bešavne čelične cevi - Mere i podužna masa
SRPS EN 10204:2008 Metalni proizvodi - Tipovi dokumenata o kontrolisanju
SRPS EN 10027-1:2012 Sistem za označavanje čelika - Deo 1:Označavanje, osnovne oznake
SRPS EN 10027-2:2003 Sistem za označavanje čelika - Deo 2: Brojčani sistem
SRPS EN 10029:2012 Toplovaljani limovi od čelika debljine 3 mm ili veće - Tolerancije mera i oblika
SRPS EN ISO 9223:2013 Korozija metala i legura - Korozivnost atmosfera - Klasifikacija, određivanje i ocena
SRPS EN ISO 8501-1:2008 Priprema čeličnih podloga pre nanošenja boja i srodnih proizvoda - Vizuelno ocenjivanje čistoće površine - Deo 1: Stepeni zarđalosti i stepeni pripreme čeličnih podloga bez prevlake i čeličnih podloga posle potpunog uklanjanja prethodnih prevlaka
SRPS EN ISO 8501-2:2008 Priprema čeličnih podloga pre nanošenja boja i srodnih proizvoda - Vizuelno ocenjivanje čistoće površine - Deo 2: Stepeni pripreme čeličnih podloga posle lokalnog (mestimičnog) uklanjanja prethodnih prevlaka
SRPS EN ISO 8501-3:2008 Priprema čeličnih podloga pre nanošenja boja i srodnih proizvoda - Vizuelno ocenjivanje čistoće površine - Deo 3: Stepeni pripreme zavarenih spojeva, ivica i drugih površina sa nedostacima
SRPS EN ISO 8501-4:2008 Priprema čeličnih podloga pre nanošenja boja i srodnih proizvoda - Vizuelno ocenjivanje čistoće površine - Deo 4: Početna stanja površine, stepeni pripreme i stepeni brzo nastale (lažne) zarđalosti posle čišćenja vodom pod visokim pritiskom
SRPS ISO 12944-1:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 1: Opšti uvod
SRPS ISO 12944-2:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 2: Klasifikacija sredina
SRPS ISO 12944-3:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 3: Zahtevi za konstruisanje
SRPS ISO 12944-4:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 4: Tipovi površine i priprema površine
SRPS ISO 12944-5:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 5: Zaštitni sistemi boja
SRPS ISO 12944-6:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 6: Laboratorijske metode ispitivanja karakteristika
SRPS ISO 12944-7:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 7: Izvođenje i nadzor nad nanošenjem boja (bojenjem)
SRPS ISO 12944-8:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 8: Izrada specifikacija za nove radove i održavanje
SRPS EN ISO 2409:2010 Boje i lakovi - Ispitivanje unakrsnim prosecanjem
2. Opis predviđenog materijala
Elemente crne bravarije izraditi od profila i limova od nelegiranih, ugljeničnih konstrukcijskih čelika i to toplovaljanih i hladnooblikovanih, u skladu sa gore navedenim standardima. Osnovni materijal i spojna sredstva treba da su u svemu po opisima u šemama bravarije u projektu.
Materijali koji se ugrađuju moraju da budu novi i neupotrebljavani.
Osnovni premaz za zaštitu od korozije treba da je u sistemu proizvođača završnog premaza, i da u skladu sa SRPS ISO 12944 pripada grupi materijala sa srednjim vekom trajanja (5-15 godina) za kategoriju atmosferske korozivnosti C3.
Čelični profili koji se ugrađuju u beton moraju dodatno da se zaštite bitumenskim premazom.
3. Način izvođenja radova
Pre početka radova dostaviti radioničke crteže stručnom nadzoru na overu. Sve mere treba da su proverene na licu mesta. Na zahtev izraditi uzorni komad za dobijanje saglasnosti za dalju proizvodnju.
Izvođač odgovara za stabilnost ugrađenih elemenata i na zahtev stručnog nadzora treba da dostavi kontrolne proračune.
Nisu dozvoljena odstupanja od crteža u dimenzijama i položaju metalnih elemenata. Kružno savijeni profili treba da zaista prate kružnu liniju.
Varovi treba da su pedantno izvedeni, kontinualni (ako nije drugačije predviđeno projektom), obrušeni i očišćeni. Šuplji profili pravougaonog i kružnog preseka treba da su zatvoreni na krajevima (zavarivanjem pločice) tako da vazduh ne ulazi u unutrašnjost profila.
Savijena, kovana i zavarena mesta ne smeju biti ispucala, ne smeju da se ljušte a osnovni profili ne smeju biti oslabljeni.
Osnovni premaz naneti u radionici četkom, valjkom ili prskanjem, u dva sloja, na suvu podlogu, odmašćenu, očišćenu od rđe (mehaničkim i hemijskim putem) i otprašenu (kompresorom), u svemu po uputstvu proizvođača materijala. Kod nanošenja osnovnog premaza u dva sloja, oni moraju da budu različite boje. Osnovni premaz se nanosi u roku od najviše 6-8 sati od kada su metalne površine pripremljene za nanošenje osnovnog premaza. Temperatura i vlažnost vazduha u prostoriji u toku nanošenja zaštitnog premaza treba da su u skladu sa zahtevima proizvođača materijala.
Izvođač je dužan da obavesti stručni nadzor o početku izrade bravarskih pozicija i omogući mu preglede izrađenog materijala u radionici pre nanošenja osnovnog premaza. Izvođač je takođe dužan da vrši unutrašnju kontrolu kvaliteta izrade metalnih sklopova u radionici i nanošenja osnovnog premaza i da zapisnike o kontroli dostavlja stručnom nadzoru. Zapisnici moraju da sadrže podatke o temperaturi i vlažnosti vazduha u prostoriji u toku izvođenja radova, opis stepena očišćenosti podloge, vrstu materijala koja se koristi kao osnovni premaz i debljinu osnovnog premaza.
Sklopovi ne smeju da se transportuju iz radionice dok se osnovni premaz ne osuši.
Ugrađeni elementi moraju da budu čvrsti, horizontalni ili vertikalni ako se drugačije ne zahteva projektom. Ukoliko se metalni element fiksira za betonsku konstrukciju ankerima, ankeri moraju da uđu u betom min. 50mm.
Po ugradnji pozicija na gradilištu popraviti oštećenja na osnovnom premazu.
4. Način vršenja kontrole i merenje
Obračun izvedenih radova vrši se po komadu ugrađene pozicije ako nije drugačije definisano ugovorom. Odstupanja u dimenzijama do 5% od dimenzija datih u crtežu se ne uzimaju u obzir za obračun radova.
.
Ako su stepenišne ograde ugovorene po m1 obračunava se dužina rukohvata. Ako su date po m2 obračunava se kao bxh pri čemu je b dužina horizontalne projekcije a h visina od sredine gazišta ili poda podesta do gornje tačke rukohvata.
Jul, 2014
Ova tehnička specifikacija se odnosi na izradu, montažu i zaštitu od korozije osnovnim premazom nekonstruktivnih elemenata od crnog čelika (ograde, rukohvati, metalna stepeništa, penjalice, podkonstrukcije i sl). Metalni elementi u vlažnim prostorijama (podkonstrukcija za policu za umivaonike, ojačanja u gips karton zidovima u kupatilima i sl.) se izrađuje od ocinkovanih čeličnih profila i nisu predmet ove tehničke specifikacije. Završno bojenje takođe nije predmet ove tehničke specifikacije.
1. Relevantni standardi
SRPS EN 10025:2003 Toplovaljani proizvodi od nelegiranih konstrukcionih čelika - Tehnički zahtevi za isporuku
SRPS EN 10025-1:2011 Toplovaljani proizvodi od konstrukcionih čelika - Opšti tehnički zahtevi za isporuku
SRPS EN 10025-2:2011 Toplovaljani proizvodi od konstrukcionih čelika - Deo 2: Tehnički zahtevi za isporuku nelegiranih konstrukcionih čelika
SRPS EN 10025-3:2011 Toplovaljani proizvodi od konstrukcionih čelika - Deo 3:Tehnički zahtevi za isporuku zavarljivih finozrnih konstrukcionih čelika u normalizovanom stanju i stanju posle valjanja uz normalizaciju
SRPS EN 10025-4:2013 Toplovaljani proizvodi od konstrukcionih čelika - Deo 4: Tehnički zahtevi za isporuku zavarljivih finozrnih konstrukcionih čelika dobijenih termomehaničkim valjanjem
SRPS EN 10219-1:2011 Hladnooblikovani zavareni šuplji profili za čelične konstrukcije od nelegiranih i finozrnih čelika - Deo 1: Tehnički zahtevi za isporuku
SRPS EN 10219-2:2011 Hladnooblikovani zavareni šuplji profili za čelične konstrukcije od nelegiranih i finozrnih čelika - Deo 2: Tolerancije, mere i karakteristike profila
SRPS EN 10220:2005 Šavne i bešavne čelične cevi - Mere i podužna masa
SRPS EN 10204:2008 Metalni proizvodi - Tipovi dokumenata o kontrolisanju
SRPS EN 10027-1:2012 Sistem za označavanje čelika - Deo 1:Označavanje, osnovne oznake
SRPS EN 10027-2:2003 Sistem za označavanje čelika - Deo 2: Brojčani sistem
SRPS EN 10029:2012 Toplovaljani limovi od čelika debljine 3 mm ili veće - Tolerancije mera i oblika
SRPS EN ISO 9223:2013 Korozija metala i legura - Korozivnost atmosfera - Klasifikacija, određivanje i ocena
SRPS EN ISO 8501-1:2008 Priprema čeličnih podloga pre nanošenja boja i srodnih proizvoda - Vizuelno ocenjivanje čistoće površine - Deo 1: Stepeni zarđalosti i stepeni pripreme čeličnih podloga bez prevlake i čeličnih podloga posle potpunog uklanjanja prethodnih prevlaka
SRPS EN ISO 8501-2:2008 Priprema čeličnih podloga pre nanošenja boja i srodnih proizvoda - Vizuelno ocenjivanje čistoće površine - Deo 2: Stepeni pripreme čeličnih podloga posle lokalnog (mestimičnog) uklanjanja prethodnih prevlaka
SRPS EN ISO 8501-3:2008 Priprema čeličnih podloga pre nanošenja boja i srodnih proizvoda - Vizuelno ocenjivanje čistoće površine - Deo 3: Stepeni pripreme zavarenih spojeva, ivica i drugih površina sa nedostacima
SRPS EN ISO 8501-4:2008 Priprema čeličnih podloga pre nanošenja boja i srodnih proizvoda - Vizuelno ocenjivanje čistoće površine - Deo 4: Početna stanja površine, stepeni pripreme i stepeni brzo nastale (lažne) zarđalosti posle čišćenja vodom pod visokim pritiskom
SRPS ISO 12944-1:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 1: Opšti uvod
SRPS ISO 12944-2:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 2: Klasifikacija sredina
SRPS ISO 12944-3:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 3: Zahtevi za konstruisanje
SRPS ISO 12944-4:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 4: Tipovi površine i priprema površine
SRPS ISO 12944-5:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 5: Zaštitni sistemi boja
SRPS ISO 12944-6:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 6: Laboratorijske metode ispitivanja karakteristika
SRPS ISO 12944-7:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 7: Izvođenje i nadzor nad nanošenjem boja (bojenjem)
SRPS ISO 12944-8:2002 Boje i lakovi - Zaštita od korozije čeličnih konstrukcija zaštitnim sistemima boja - Deo 8: Izrada specifikacija za nove radove i održavanje
SRPS EN ISO 2409:2010 Boje i lakovi - Ispitivanje unakrsnim prosecanjem
2. Opis predviđenog materijala
Elemente crne bravarije izraditi od profila i limova od nelegiranih, ugljeničnih konstrukcijskih čelika i to toplovaljanih i hladnooblikovanih, u skladu sa gore navedenim standardima. Osnovni materijal i spojna sredstva treba da su u svemu po opisima u šemama bravarije u projektu.
Materijali koji se ugrađuju moraju da budu novi i neupotrebljavani.
Osnovni premaz za zaštitu od korozije treba da je u sistemu proizvođača završnog premaza, i da u skladu sa SRPS ISO 12944 pripada grupi materijala sa srednjim vekom trajanja (5-15 godina) za kategoriju atmosferske korozivnosti C3.
Čelični profili koji se ugrađuju u beton moraju dodatno da se zaštite bitumenskim premazom.
3. Način izvođenja radova
Pre početka radova dostaviti radioničke crteže stručnom nadzoru na overu. Sve mere treba da su proverene na licu mesta. Na zahtev izraditi uzorni komad za dobijanje saglasnosti za dalju proizvodnju.
Izvođač odgovara za stabilnost ugrađenih elemenata i na zahtev stručnog nadzora treba da dostavi kontrolne proračune.
Nisu dozvoljena odstupanja od crteža u dimenzijama i položaju metalnih elemenata. Kružno savijeni profili treba da zaista prate kružnu liniju.
Varovi treba da su pedantno izvedeni, kontinualni (ako nije drugačije predviđeno projektom), obrušeni i očišćeni. Šuplji profili pravougaonog i kružnog preseka treba da su zatvoreni na krajevima (zavarivanjem pločice) tako da vazduh ne ulazi u unutrašnjost profila.
Savijena, kovana i zavarena mesta ne smeju biti ispucala, ne smeju da se ljušte a osnovni profili ne smeju biti oslabljeni.
Osnovni premaz naneti u radionici četkom, valjkom ili prskanjem, u dva sloja, na suvu podlogu, odmašćenu, očišćenu od rđe (mehaničkim i hemijskim putem) i otprašenu (kompresorom), u svemu po uputstvu proizvođača materijala. Kod nanošenja osnovnog premaza u dva sloja, oni moraju da budu različite boje. Osnovni premaz se nanosi u roku od najviše 6-8 sati od kada su metalne površine pripremljene za nanošenje osnovnog premaza. Temperatura i vlažnost vazduha u prostoriji u toku nanošenja zaštitnog premaza treba da su u skladu sa zahtevima proizvođača materijala.
Izvođač je dužan da obavesti stručni nadzor o početku izrade bravarskih pozicija i omogući mu preglede izrađenog materijala u radionici pre nanošenja osnovnog premaza. Izvođač je takođe dužan da vrši unutrašnju kontrolu kvaliteta izrade metalnih sklopova u radionici i nanošenja osnovnog premaza i da zapisnike o kontroli dostavlja stručnom nadzoru. Zapisnici moraju da sadrže podatke o temperaturi i vlažnosti vazduha u prostoriji u toku izvođenja radova, opis stepena očišćenosti podloge, vrstu materijala koja se koristi kao osnovni premaz i debljinu osnovnog premaza.
Sklopovi ne smeju da se transportuju iz radionice dok se osnovni premaz ne osuši.
Ugrađeni elementi moraju da budu čvrsti, horizontalni ili vertikalni ako se drugačije ne zahteva projektom. Ukoliko se metalni element fiksira za betonsku konstrukciju ankerima, ankeri moraju da uđu u betom min. 50mm.
Po ugradnji pozicija na gradilištu popraviti oštećenja na osnovnom premazu.
4. Način vršenja kontrole i merenje
Obračun izvedenih radova vrši se po komadu ugrađene pozicije ako nije drugačije definisano ugovorom. Odstupanja u dimenzijama do 5% od dimenzija datih u crtežu se ne uzimaju u obzir za obračun radova.
.
Ako su stepenišne ograde ugovorene po m1 obračunava se dužina rukohvata. Ako su date po m2 obračunava se kao bxh pri čemu je b dužina horizontalne projekcije a h visina od sredine gazišta ili poda podesta do gornje tačke rukohvata.
Jul, 2014
www.sinisavuckovic.com
Po SRPS EN ISO 9223 korozione kategorije atmosfere su:
C1 - vrlo niska atmosferska korozivnost; unutrašnjost: suvo
C2 - niska atmosferska korozivnost; unutrašnjost: povremena kondenzacija; spolja: seoska sredina
C3 - srednja atmosferska korozivnost: unutrašnjost: visoka vlažnost, blaga zagađenost vazduha; spolja: gradska sredina sa kontinentalnom klimom ili primorska sredina sa niskim salinitetom
C4 - visoka atmosferska korozivnost; unutrašnjost: bazeni za plivanje, hemijske fabrike spolja: industrijska sredina sa kontinentalnom klimom ili primorska sredina sa srednjim salinitetom
C5 - vrlo visoka atmosferska korozivnost; spolja: industrijska sredina sa visokom vlažnošću, agresivne sredine ili primorska sredina sa visokim salinitetom
C1 - vrlo niska atmosferska korozivnost; unutrašnjost: suvo
C2 - niska atmosferska korozivnost; unutrašnjost: povremena kondenzacija; spolja: seoska sredina
C3 - srednja atmosferska korozivnost: unutrašnjost: visoka vlažnost, blaga zagađenost vazduha; spolja: gradska sredina sa kontinentalnom klimom ili primorska sredina sa niskim salinitetom
C4 - visoka atmosferska korozivnost; unutrašnjost: bazeni za plivanje, hemijske fabrike spolja: industrijska sredina sa kontinentalnom klimom ili primorska sredina sa srednjim salinitetom
C5 - vrlo visoka atmosferska korozivnost; spolja: industrijska sredina sa visokom vlažnošću, agresivne sredine ili primorska sredina sa visokim salinitetom
Za elemente na značajnim pozicijama može se zahtevati dugi vek trajanja (15 godina).
Za bojenje nekonstruktivnih metanih sklopova najčešće se koriste alkidni sistemi (alkid je sintetička smola na bazi biljnog ulja). Za konstrukcije koje zahtevaju kvalitetniju zaštitu, a nisu izložene sunčevim zracima, mogu da se koriste sistemi na bazi epoksida. Ako su ove konstrukcije izložene sunčevim zracima mogu da se koriste poliuretanski premazi.